کد مطلب:106816 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:152

حکمت 116











[صفحه 516]

از امام (ع) راجع به قریش پرسیدند، فرمودند: (اما قبیله بنی مخزوم گل خوشبوی قریشند، سخنان مردانشان و ازدواج با زنانشان دوستداشتنی است، و اما بنی عبدشمس دوراندیش ترین و پیشگیرترین افرادند از آنچه در پشت سر آنهاست، و اما ما (بنی هاشم) بخشنده ترین افراد قریش هستیم نسبت به آنچه در دست داریم و به هنگام مرگ جانبازترین آنانیم، و آن قبایل، پرشمارتر، فریبكارتر و زشتروترند، اما فصیحتر، خیرخواهتر و خوشروتریم). بنی مخزوم طایفه ای از قریشند، مخزوم، خود، پسر یقظه بن مره بن كعب بن لوی بن غالب است، و از جمله آنان، ابوجهل بن هشام بن مغیره و دودمان مغیره است، مخزوم بوی خوشی همچون گل میخك و رنگی چون رنگ آن داشت، و غالبا فرزند شباهت به پدر دارد، و از آن رو، این طایفه را گل خوشبوی قریش گفته اند، و مغیره بن عبدالله بن عمر بن مخزوم به همان نام موسوم بود. بعضی گفته اند مردان این طایفه به دلیل كیاستی كه داشتند سخن گفتن با ایشان دوستداشتنی بود، و زنانشان دارای ظرافت و خودآرائی و اظهار محبتی نسبت به مردان بودند، از این رو ازدواج با آنان دوستداشتنی بود. اما بنی عبدشمس بن عبدمناف، كه ربیعه و دو فرزندش، شیبه و عتبه، اعیاص، حر

ب بن امیه و پسرش ابوسفیان، اسید بن عتاب و مروان بن حكم از آنهایند. امام (ع) این طایفه را به دوراندیشی توصیف كرده است كه كنایه از تیزهوشی این طایفه است. می گویند: فلانی دوراندیش است، وقتی كه به دلیل تیزهوشی، از قبل مصلحتی را ببیند. و باز توصیف فرموده است كه آنان در پیشامدها و حوادث یگانه اند، كه كنایه از حمیت و غیرت آنهاست. آنگاه خاندان خود، یعنی بنی هاشم را بر بخشنده تر بودن نسبت به آنچه در دست دارند- یعنی سخی ترین قبایل- توصیف كرده است و پس از آن بر جانبازترین افراد در هنگامه ی مرگ یعنی شجاعترین افراد، تعریف كرده، و بعد از همه ی اینها آن دو طایفه را با یك فضیلت ظاهری و دو رذیل معرفی كرده است، اما بنی هاشم را به سه فضیلت كه دو مورد از آنها جسمانی و یكی روحی است، وصف كرده است. فضیلتی كه در آن دو گروه است فزونی افراد و دو صفت ناپسند: پرمكر و حیله بودن و زشتكارتر بودن آنهاست، اما فضیلتهای بنی هاشم: گشاده زبانتر و زیباروتر بودن آنهاست كه دو فضیلت جسمانی اند و احتمال دارد كه مقصود از (اصبح) گشاده رویی و خوش برخوردی آنان با مردم باشد كه ریشه ی آن یك فضیلت روحی است. و پس از آن خیرخواه ترین بودن آنها برای كسی كه شایس

ته ی خیرخواهی است، خود فضیلتی است نفسانی تحت فضیلت عفت.


صفحه 516.